Pierwsze na Pomorzu mobilne płuca zakończyły oficjalne pomiary. Czym oddychamy w naszym regionie?

Od listopada 2021 r. do marca 2022 r. pomiary poziomu pyłów PM 1, PM 2,5 i PM 10 przeprowadzono w 8 punktach zlokalizowanych w 6 miejscowościach powiatu wejherowskiego. We wszystkich punktach odnotowano znaczne przekroczenia norm jakości powietrza. Poprawa następowała głównie w okresie wietrznej pogody, której w tym sezonie grzewczym szczęśliwie dla naszych płuc nie brakowało.

W Wejherowie płuca powstały dzięki wspólnej inicjatywie Wejherowskiego Alarmu Smogowego i Powiatowego Zespołu Szkół nr 4 w Wejherowie. Pomiary wykonywane przez mobilne płuca miały na celu ukazanie skali problemu związanego ze złą jakością powietrza, którym oddychamy w Polsce (zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym). Model ludzkich płuc „oddycha” pochłaniając zanieczyszczenia powietrza, które osiadają na białej tkaninie pokrywającej instalację. Po dwóch/trzech tygodniach materiał pokrywa się pyłem i zmienia kolor na szary lub nawet czarny. Istotą kampanii jest pokazanie unoszących się w powietrzu zanieczyszczeń, które nie tylko osiadają na instalacji, ale przede wszystkim trafiają do płuc osób żyjących w zanieczyszczonych miejscowościach.

- Akcja spotkała się z dużym zainteresowaniem społeczności lokalnej, władz samorządowych i mediów. Szczególnie ważna jest dla nas aktywność najmłodszych, którzy wraz z nauczycielami śledzili wskazania i zmianę barwy mobilnych płuc. – mówi Arkadiusz Szczygieł, prezes Wejherowskiego Alarmu Smogowego - Warto wspomnieć, że sama instalacja wzbudzała różne emocje. Wraz z postępującym zabrudzeniem pokrywającej płuca białej tkaniny rosło niedowierzanie, jak bardzo zanieczyszczonym powietrzem oddychamy. Z tego miejsca dziękujemy wszystkim, którzy wspierali akcję, uczestniczyli w merytorycznych dyskusjach (osobiście i w mediach społecznościowych) oraz motywowali do dalszego działania na rzecz czystego powietrza. 

W analizie wyników uzyskanych w trakcie pomiarów zwrócono uwagę szczególnie na liczbę dni, w trakcie których występowało przekroczenie obowiązujących w Polsce norm dla pyłów zawieszonych. W ten sposób zobrazowano, jak często mieszkańcy poszczególnych miejscowości narażeni są na oddychanie zanieczyszczonym powietrzem. Mobilne płuca zlokalizowane były głównie na osiedlach budownictwa jednorodzinnego, gdzie jak wiadomo najczęściej mamy do czynienia z tzw. niską emisją (tj. emisją pyłów i szkodliwych gazów na wysokości do 40 m, pochodzących z domowych pieców grzewczych i lokalnych kotłowni węglowych, w których spalanie węgla odbywa się w nieefektywny sposób).

- W podsumowaniu ogólnym uwzględniliśmy wyniki pomiarów pyłu zawieszonego PM 10, dla którego w Polsce ustalono dopuszczalne średniodobowe stężenie w wysokości 50 µg/m³. Powyżej tego poziomu stężenie zanieczyszczeń w powietrzu uznaje się za szkodliwe dla zdrowia i w przypadku wystąpienia sytuacji smogowej publikuje ostrzeżenia o przekroczeniu poziomu informowania dla pyłu PM 10 w powietrzu (100 µg/m3) lub przekroczeniu poziomu alarmowego dla pyłu PM 10 (150 µg/m3), w których zaleca się ograniczenie przebywania na zewnątrz do niezbędnego minimum – podkreśla Tomasz Nowak, przedstawiciel Wejherowskiego Alarmu Smogowego.

We wszystkich 8 lokalizacjach odnotowano przekroczenie dopuszczalnego średniodobowego stężenia pyłu zawieszonego PM 10 w wysokości 50 µg/m³. W przypadku Rumi ul. Kujawska przekroczenie było jednorazowe na cały okres pomiarowy i wynosiło 52 µg/m³. W 5 lokalizacjach (Luzino, Gościcino, Rumia ul. Mickiewicza, Bolszewo, Wejherowo ul. Mostnika) odnotowano przekroczenie poziomu alarmowego dla pyłu PM 10 (150 µg/m3). 

Najgorsze wyniki uzyskano w Luzinie. Na 14 dni pomiarowych (od 1 do 14 marca 2022 r.) aż w 12tu odnotowano przekroczenia średniodobowego stężenia pyłu PM 10 sięgające nawet 217 µg/m³. Tkanina zamontowana na płucach przybrała tam kolor brunatny. Warto dodać, że płuca zainstalowano tuż obok miejscowego ośrodka zdrowia. 

Akcja „Zobacz, czym oddychasz!” jednoznacznie pokazała, że wbrew stereotypom regiony nadmorskie również zmagają się z problemem smogu. Płuca aktualnie znajdują się  w Gościcinie na ul. Słonecznej 108 i tam pozostaną przez najbliższe tygodnie, a można je śledzić bezpośrednio na stronie interenetowej www.wejherowskialarmsmogowy.pl. Tam również w zakładce „Mobilne płuca” znajdują się szczegółowe podsumowania pomiarów z wszystkich miejscowości wraz ze zdjęciami. 

Jak dodaje Arkadiusz Szczygieł – Lista miejscowości na przyszły rok zaczyna się już zapełniać, gdyż od początku akcji napływają zapytania i prośby z gmin o ustawienie antysmogowych instalacji na ich terenie.

źródło: Wejherowski Alarm Smogowy